سهام بانکها از ابتدای سال تاکنون مورد توجه ویژه اهالی تالار شیشهای قرار گرفته و با رشد 2برابری قیمت سهام، این مجموعه را به یکی از گروههای پیشتاز بازار سرمایه تبدیل کرده است ولی درهفتههای اخیر با انتشار یک آییننامه، سهام بانکها با افت یکپارچه قیمت روبهرو شد.
افت 5درصدی شاخص صنعت بانکداری
با انتشار آییننامه پرداخت حق عضویت در صندوق ضمانت سپردهها، شاخص صنعت بانکداری افت کرد و عمده سهام این گروه با صف فروش مواجه شد. دلیل این رفتار این است که براساس آییننامه اجرایی صندوق که توسط معاون اول دولت قبلی ابلاغ شده است، همه بانکها و مؤسسات اعتباری تحت نظر بانک مرکزی موظفند تا 2 درصد سرمایه پرداخت شده خود را بهعنوان حق عضویت اولیه به این صندوق پرداخت کنند. علاوه بر این، میزان حق عضویت سالانه نیز در سال اول معادل 5/1درصدی میانگین روزانه سپردهها در سال مالی قبل و برای سال دوم به بعد درصد مزبور توسط هیأت امنای صندوق تعیین میشود. این روند تا جایی ادامه مییابد که منابع صندوق به سطح 20درصد کل سپردههای شبکه بانکی برسد. همچنین قرار است منابع این صندوق پس از کسر هزینههای اداره آن، به بازپرداخت سپردهها در مؤسسات ورشکسته اختصاص یابد. اجرا شدن این آییننامه هزینه گزافی را بر دوش سهامداران شرکتهای بانکی تحمیل کرده و پرداخت مبلغ حق عضویت تأثیر با اهمیتی بر عملکرد برخی بانکهای بورسی دارد.
شفافسازی 4 بانک
بر این اساس سازمان بورس از بانکهای حاضر در بورس خواسته است که درخصوص آثار ناشی از میزان و نحوه دریافت حق عضویت در صندوق ضمانت سپردهها بر عملکرد سال مالی 1392شفافسازی کنند که در این خصوص بانکهای اقتصادنوین، سینا و پارسیان در این باره شفافسازی و اعلام کردهاند که آییننامه »میزان و نحوه دریافت حق عضویت در صندوق ضمانت سپردهها«مورد اعتراض بانکهای خصوصی بوده و طی مکاتبه انجام شده توسط کانون بانکها و مؤسسات اعتباری خصوصی با معاون اول رئیسجمهور، درخواست کردهاند که اجرای آییننامه یادشده تا بررسی دقیق و موشکافانه موضوع متوقف شود. علاوه بر بانکهای مذکور، بانک دی نیز با ارسال نامهای به اداره نظارت بر ناشران فرابورس در مورد اجرایینشدن آییننامه نحوه دریافت حق عضویت در صندوق ضمانت سپردهها توضیحاتی ارائه داده است. در این نامه اعلام شده درخصوص آثار مالی ناشی از محاسبه و پرداخت حق عضویت در صندوق ضمانت سپردهها بر عملکرد سال مالی 92این بانک، بعضی از نقطه نظرات این بانک درخصوص موضوع صندوق ضمانت سپردهها تقدیم میشود.
ایرادات آییننامه پرداخت حق عضویت
طبق این گزارش، مجموعه اساسنامه و آییننامه صندوق ضمانت سپردهها بدون کسب نظر نهایی و کارشناسی در قیاس با تدوین سایر مجموعههای مشابه بانکها)به روال معمول(تدوین و مصوب شده و فی البداهه این مجموعه مصوب به بانکها ابلاغ شده است. بنابراین بدیهی است که ابلاغ آن در سال مالی جاری و اجرای آن در همین سال با بار مالی قابل توجه، اعتراض تمامی بانکها را در پی داشته باشد. تمامی پرداختها، هزینه دوره)قابلقبول مقامات دارایی(تلقی شده و فاقد ماهیت سپرده بانکها نزد صندوق مذکور قبل از فرایند احتمالی صرف آن بهعنوان هزینه توسط آن مجموعه است. این گزارش حاکی است اصولا اصطلاحات بهکار رفته در این مجموعه باید با اصطلاحات سایر دستورالعملهای مرتبط با بانک مرکزی همسو باشد ولی دارای مغایرت و در بعضی موارد ابهام است. بانک در مقابل صاحبان سپرده مدتدار دارای نقش وکیل و در مقابل سایر منابع نقش مباشر دارد که بهرغم توجه بانک مرکزی در تمامی دستورالعملهای مشابه، به این تفکیک توجه نشده است و ضمنا در این مجموعه سپرده قانونی تودیع شده از سوی بانکها نزد بانک مرکزی فاقد جایگاه تشخیص داده شده است.